ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2025 - ΝΑ ΣΠΕΙΡΟΥΜΕ ΞΑΝΑ ΤΟΝ ΗΛΙΟ!
Για να ξημερώσουμε την Επόμενη Μέρα
ΟΛΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ! ¡EN COMÚN!
Αυτό εδώ το ημερολόγιο του 2025 είναι το εικοστό ζαπατιστικό ημερολόγιο που εκδίδουμε στην Ελλάδα. Ξεκινήσαμε πριν είκοσι χρόνια, τότε που η καταιγίδα δεν φαινόταν στον ορίζοντα, τότε που η «θύελλα» ήταν μια λέξη ποιητική και τα συνθήματα έβγαιναν αβίαστα από τα χείλη μας…
Είκοσι χρόνια μετά, η καταιγίδα σκοτεινιάζει τον πλανήτη, οι λέξεις μοιάζει να μην έχουν τίποτα το ποιητικό και τα συνθήματα έχουν παγώσει στην καρδιά μας. Ζούμε σε μια γεωπολιτική πλανητική θύελλα που στο όνομα της «ανάπτυξης» –στην πραγματικότητα για το κέρδος των λίγων– καταστρέφει τα πάντα, λεηλατεί τη γη και ρημάζει την ανθρωπότητα «σαν να ήταν η ανθρωπότητα μια αρρώστια, ένας ιός που πρέπει να τον αποβάλει ξερνώντας καταστροφή».
Στα ημερολόγια που ζούμε υπάρχουν λιγοστές όμορφες εικόνες να συνοδέψουν τις μέρες και τους μήνες μας. Είναι εικόνες ανθρώπων και λαών που αγωνίζονται όταν όλα γύρω τους μοιάζουν να είναι μάταια, εικόνες αόρατων μικρών αγώνων που μοιάζουν ανήμποροι μπροστά στην ένταση της καταιγίδας. Ικανοί όμως να μας δώσουν τη δύναμη που χρειαζόμαστε για να συνεχίσουμε, για να φτιάξουμε ένα ΕΜΕΙΣ που θα φτάσει στην απέναντι όχθη και θα χαράξει ξανά τον ορίζοντα.
Είναι τώρα λοιπόν, περισσότερο από ποτέ, που χρειάζεται ν' αντισταθούμε… Ν' αντισταθούμε στη σκοτεινιά για να φτάσουμε στην Επόμενη Μέρα. Ν' αφουγκραστούμε και να μάθουμε. Είναι τώρα που χρειάζεται να πιστέψουμε στον αγώνα και στη δύναμή του. Να ξαναβρούμε την ομορφιά του…
Με την ψυχή μας στην Παλαιστίνη και στον Λίβανο… στρέφουμε ξανά το βλέμμα μας στα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού. Στην εξέγερση των ζαπατίστας. Που δεν αρκείται να παρακολουθεί τη θύελλα αλλά παλεύει να χτίσει αυτό το «εμείς», να χτίσει γέφυρες συνάντησης, να χτίσει αυτό το συλλογικό που θα μας επιτρέψει «να διασχίσουμε αυτήν και άλλες καταιγίδες που έρχονται, να διασχίσουμε τη νύχτα και να φτάσουμε σε εκείνο το ξημέρωμα» που τα παιδιά«θα περπατάνε, θα παίζουν, θα μαθαίνουν και θα μεγαλώνουν σε έναν άλλο κόσμο».
Ο επείγων χαρακτήρας και το βλέμμα στο μέλλον
«Και προτείνουμε ένα δρόμο για να μπορέσουμε να διασχίσουμε την καταιγίδα και να φτάσουμε με το καλό στην άλλη πλευρά. Και να μην κάνουμε αυτό το δρόμο μόνοι μας ως ζαπατίστας…»
Οι ζαπατίστας δεν κοιτούν μόνο τις κοινότητές τους. Δεν ανησυχούν μόνο για τη δική τους επιβίωση μέσα στην καταιγίδα. Μας πετούν μια πιθανή σανίδα σωτηρίας μπροστά σε μια παγκόσμια κρίση που μας αφορά όλους. Αν ο καπιταλισμός, από τη φύση του αρπακτικός αλλά τώρα σε αμόκ με πρωτοφανή αδηφαγία, καταστρέφει τον πλανήτη, το ερώτημα είναι: πώς να καταστρέψουμε τον καπιταλισμό;
Ο αγώνας τους από την αρχή ήταν αντικαπιταλιστικός, αλλά ποτέ δεν έμεινε στο «αντί». Τριάντα χρόνια τώρα είναι αγώνας οικοδόμησης εναλλακτικής του καπιταλισμού, αγώνας οικοδόμησης άλλων μορφών οργάνωσης της κοινωνίας.
Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού λοιπόν φτάνει μια πρόταση, μια ανανεωμένη ελπίδα ότι είναι δυνατόν να χτίσουμε άλλους δρόμους εν μέσω καταστροφής. Ότι είναι δυνατόν να χορέψουμε κάτω από την καταιγίδα. Και ότι ο δρόμος απαιτεί πολλή δέσμευση και οργάνωση, να σπάσουμε τον ατομικισμό, αυτό το «ο καθένας για τον εαυτό του», χτίζοντας τα Κοινά.
Σε μια χειρονομία εξαιρετικά σημαντική πολιτικά –στο συμβολισμό της και στις συνέπειές της–, οι ζαπατίστας ανακήρυξαν ανακτημένα το 1994 εδάφη ως «γη για όλους», γη κοινή. «Γη χωρίς χαρτιά» την ονόμασαν, γη χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας, γη χωρίς ιδιοκτήτες. Γη που προσφέρεται για χρήση σε όποιες και όποιους τη σέβονται και νοιάζονται για τη συλλογική επιβίωση.
Η γη των κοινών, η κοινή γη, είναι ένα ακόμα βήμα στο δρόμο που χαράσσουν για την υπέρβαση του καπιταλιστικού τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας και της ηθικής του ατομοκεντρισμού που την αναπαράγει. Είναι ένας τρόπος να αμφισβητήσουν ριζοσπαστικά το ίδιο το θεμέλιο του καπιταλιστικού συστήματος: την ατομική ιδιοκτησία.
Η οικοδόμηση των Κοινών, η οικοδόμηση του συλλογικού σε όλες τις πτυχές της καθημερινής ζωής όσων αντιστέκονται, είναι μια αναγκαιότητα, μας λένε. Και μια απάντηση. Ένας δρόμος αγώνα.
Τα προβλήματα πολλά κι ακόμα πιο δύσκολα στην πράξη. Για να λειτουργήσουν τα κοινά είναι απαραίτητο να οικοδομηθεί μια συλλογική ηθική. Μια ηθική του κοινού καλού. Μια ηθική που δεν χτίζεται στα λόγια αλλά στην πράξη. Στην πρακτική της αξιοπρεπούς δικαιοσύνης που βασίζεται στο διάλογο και τη συναίνεση. Στην αυτόνομη υγεία, η οποία δεν νοείται ως εμπόρευμα αλλά ως δικαίωμα για όλους. Στην εκπαίδευση που βασίζεται στις ανάγκες των ανθρώπων και όχι στην επιβεβλημένη «εθνική» ομογενοποίηση. Στην κατανόηση του κοινού καλού ως δρόμου προς την ατομική και συλλογική ευημερία. Στο σεβασμό και την αξιοπρέπεια.
Η οικοδόμηση των κοινών είναι η πρότασή τους, ο συλλογικός βηματισμός, το μοίρασμα ως πεδίο αγώνα για το μέλλον της ανθρωπότητας. ΟΛΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ! ¡EN COMUN!
Ας τους αφουγκραστούμε…
ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ του ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ
--- Αθήνα:
Συνεταιρισμός Συν Άλλοις (Νηλέως 35, Θησείο), Lacandona (Ηπίτου 4, Σύνταγμα), Το Παγκάκι - Καφενείο / Κολεκτίβα Εργασίας (Ολυμπίου 17, Κουκάκι), ΟΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ (Καλλιδρομίου 30), ΣΒΟΥΡΑ - συνεταιρισμός εναλλακτικής και αλληλέγγυας οικονομίας (Σπ. Τρικούπη 21), Red n' Noir (Δροσοπούλου 52, Κυψέλη), Καταλαχού (Μαυρομιχάλη 9), YUKALI (Πλατεία Μεσολογγίου 3, Παγκράτι), Το Καφενείο Στην Ακαδημία Πλάτωνος (Μοναστηρίου 140), Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης (Ελ. Βενιζέλου 12 & Αιγαίου), ΒΙΟ.ΜΕ Περιστέρι (πρατήριο, Ψαρρών 33), Συλλογική Κουζίνα El Chef (Στέκι Μεταναστών, Τσαμαδού 13), Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος «αλτάι» (Θεμιστοκλέους 65), Συγγρουόμενο (Φαλήρου 57, Κουκάκι), Συντρίμμι - Συνεργατικό Καφενείο (Χαλκιδικής 52 και Κασσάνδρας), Τo μανταλάκι "Συνεργατικό Καφενείο" (Μπάμπη Άννινου 15, Άνω Πατήσια), Ιδιωνυμο / Βιβλιοπωλειο-Καφε (Κοραή 11, Κορυδαλλός), Αυτοδιαχειριζόμενος Κοινωνικός Χώρος Pasamontaña (Κορυδαλλός), Mantzourana (Κουντουριώτου 159, Πειραιάς), καθώς και σε κεντρικά βιβλιοπωλεία.
--- Θεσσαλονίκη:
Ακυβέρνητες Πολιτείες Συνεργατικό Βιβλιοπωλείο-Καφέ (Αλ. Σβώλου 28), Εκλεκτίκ (Ελ. Βενιζέλου 59), Το Ωραίον Ντεπώ (Βαφοπούλου 18)
--- Γιάννενα:
Αυτουργός / Συνεργατικό Καφενείο (Κατσαρή 11), Ελεύθερος κοινωνικός χώρος Αλιμούρα, Ακοιχι Ιωάννινα (Πλατεία Νεομάρτυρα Ιωάννη 5), Βιβλία Ανομίας (Ελευθεριακο Εργαστήρι F-451)
--- Ιεράπετρα:
Aperitton Cafe (Μαρκοπούλου 69-71)
--- Ηράκλειο (Κρήτης!)
Συνεργατικό Μπακάλικο "Ο Χοχλιός" (Μαστραχά 8), Σπείρα (Αρχοντοπούλου 9)
--- Χανιά:
Terra Verde-chania (Χατζημιχάλη Νταλιάνη 5)
--- Ρέθυμνο:
Το Κιβώτιο - Συνεταιρισμός / Κολεκτίβα Εργασίας - Το Χαλικούτι (Κατεχάκη 3, πεζόδρομος Φορτέτζα), Συνεταιρισμός Τζεπέτο - Geppetto Cooperative (Kατεχάκη και Χειμάρας)
--- Κοζάνη:
ΑΡΣΙΣ Κοζάνης (Αγίου Χριστοφόρου 6)
--- Κόρινθος
Συνεταιριστικό παντοπωλείο/ καφενές "Αλλότροπον" (Κολιάτσου 102, Κόρινθος)
--- Λεωνίδιο
Pánjika Cooperative
--- Βόλος:
Distro Σουπιά
--- Αγρίνιο:
Κατάληψη Apertus (Καλυβίων 70), Συνεταιριστικό Καφενείο ''Ακροβάτης'' (Πεζόδρομος Καραϊσκάκη 16)
--- Σύρος
Βιβλιοπόντικας βιβλιοπωλείο στη Σύρο (Άνδρου 10)